Μάθημα 29ο
Του Αθανασίου Λιπορδέζη
Οι άνθρωποι που μπορούν δύσκολα ή καθόλου να εμπιστευτούν σε κάποιον κάποια υπόθεσή τους, πραγματικά υποφέρουν πολύ. Τολμώ να πω ότι ζουν ένα μαρτύριο. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ο εγωισμός αγγίζει το ζενίθ και το άτομο το ναδίρ. Η κούραση είναι μεγάλη, γιατί πρέπει να τα κάνει όλα μόνος του. Το νευρικό σύστημα ταλαιπωρημένο έως κλονισμένο γιατί ταλαντεύεται σε ποιον θα εμπιστευτεί τις υποθέσεις του, που υποχρεωτικά πρέπει να αναλάβει κάποιος άλλος όπως π.χ. μία νομική υπόθεση, μία φορολογική δήλωση, τα φροντιστήρια των παιδιών και πολλά άλλα.
Θα αναφέρω μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα από τέτοιους ανθρώπους που γνώρισα για να μεταφέρω τη ζοφερή αυτή πραγματικότητα.
Αρχίζω από κάτι που είδα στη δουλειά μου. Όταν ένας πελάτης δε μπορούσε να εμπιστευτεί το παιδί του, παρότι η επιλογή του φροντιστηρίου ήταν συνειδητοποιημένη έκανε ένα σωρό ερωτήσεις από τις οποίες η απάντηση δεν τον διαφώτιζε σε κάτι. Έτσι, αναγκαζόταν να τα δοκιμάσει όλα. Ιδιαίτερα, κάθε χρόνο σε άλλο φροντιστήριο, διαρκώς να ζητά αλλαγή καθηγητή από κάποιο μάθημα. Όλα λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης.
Όμως αγαπητοί φίλοι αναγνώστες, δεν θυμάμαι ούτε μία μεγάλη επιτυχία σε τέτοια άτομα. Αντιθέτως, οι μεγαλύτερες επιτυχίες μου ήταν σε παιδιά ανθρώπων που μου έλεγαν «Δάσκαλε ξέρω ποιος είσαι, η δουλειά σου ακούγεται, εγώ ιδέα δεν έχω από εκπαίδευση. Αφήνω το παιδί μου στα χέρια σου να το προκόψεις». Κι αυτός ήταν ήσυχος και εγώ ανεμπόδιστος τον οδήγησα στο μεγαλείο που ονειρευόταν για το παιδί του.
Επίσης, η εμπιστοσύνη του μαθητή προς τον δάσκαλό του είναι μία σημαντική συμβολή στην πρόοδο του και τελικά στην επιτυχία του. Το σχήμα είναι καθαρά νοητικό και χρειάζεται μόνο βούληση προκειμένου να καρπωθεί τα οφέλη που θα προκύψουν. Αντιθέτως, όταν έχει λογισμούς αμφισβήτησης τότε μόνο κακά μπορούν να προκύψουν όπως η «έλλειψη χημείας» που απαιτεί η γόνιμη συνεργασία, το «κατέβασμα ρολών» που παρακωλύει τη μετάδοση της γνώσης και την απαραίτητη επικοινωνία μαθητή-καθηγητή. Βέβαια, όταν αυτά συμβούν ενώ ο μαθητής δείχνει την απαραίτητη εμπιστοσύνη προς τον καθηγητή του, τότε ευθύνεται ο καθηγητής για αυτά.
Άλλο παράδειγμα που μου διηγήθηκε ο λογιστής μου. Έρχεται η ώρα της φορολογικής δήλωσης. Ο φορολογούμενος, άτομο που δεν εμπιστεύεται εύκολα τους συνανθρώπους του έχει πάρει κάθε Κυριακάτικη εφημερίδα, που διαφήμιζε οδηγίες συμπλήρωσης φορολογικής δήλωσης και έχασε τόσες Κυριακές διαβάζοντας όλη μέρα και στερώντας την οικογένεια από την απόλαυση της Κυριακής. Παρ΄όλα αυτά, φοβάται και το λάθος και αποφασίζει να πάει στο λογιστή. Αντί όμως να του δώσει τα οικονομικά του στοιχεία για τη δήλωση τον τρελαίνει στις ερωτήσεις για να δει αν γνωρίζει καλά τις λεπτομέρειες. Να δει αν είναι ο λογιστής καταρτισμένος.
Τελικά φεύγει λέγοντας ότι θα το σκεφτεί προκαλώντας φυσικά τα δυσμενή σχόλια των παρευρισκομένων. Μετά από πολλά ξενύχτια την έχει τελειώσει μόνος του. Έρχεται ο φόρος και είναι διπλάσιος από τον αναμενόμενο. Έβαλε κατά λάθος τα έσοδα σε δύο πηγές γιατί από το πολύ διάβασμα νόμισε ότι έπρεπε να το βάλει και στις δύο πηγές. Όταν πάει στο λογιστή να το διορθώσει εισέπραξε το «Μόνος σου το κάνες, μόνος σου διόρθωσέ το». (Συμβάν 1987)
Άλλο παράδειγμα. Η οικογένεια αγόρασε σπίτι μετά από πολύ μεγάλη ταλαιπωρία και έρευνα λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης. Τη χαρά της αγοράς και τα όνειρα για το μέλλον επισκιάζει το επόμενο μαρτύριο. Σε ποιον συμβολαιογράφο θα πάμε; Ποιος είναι καλός; Ποιος θα κάνει το σωστό συμβόλαιο; Φυσικά θα ακολουθήσει το επόμενο για τους μάστορες που θα εμπιστευτούν στο μέλλον για το βάψιμο ή άλλα μαστορέματα και το μαρτύριο δεν έχει τέλος.
Όπως είδατε φίλοι μου ξεκίνησα το μάθημα παρουσιάζοντας την αρνητική του όψη. Η καλή ήρεμη ευτυχισμένη ζωή ανήκει σ’ αυτόν που μπορεί να εμπιστεύεται. Αυτός διαρκώς μοιράζοντας εμπιστοσύνη στους άλλους, στους οποίους αναθέτει ένα έργο, τους δίνει χαρά, τους προσφέρει αυτοπεποίθηση, εργάζονται με περισσότερο ζήλο και προσπαθούν να βγουν αντάξιοι της εμπιστοσύνης του. Αυτός πάλι καταναλώνει το χρόνο του σε άλλα πράγματα που σου αρέσουν και τον ευχαριστούν.
Δεν λέω πως δεν θα συμβεί κάτι αρνητικό και στην περίπτωση που εμπιστεύεσαι εύκολα. Ναι, μπορεί να προδοθείς. Να απογοητευτείς που ο άλλος καταχράστηκε την εμπιστοσύνη σου αλλά σύντομα αυτές οι λιγοστές αρνητικές εμπειρίες θα σε οδηγήσουν στις ορθές επιλογές και το ψυχικό κόστος είναι πολύ λιγότερο από αυτό που έχει αυτός που δεν εμπιστεύεται κανέναν.
Φίλοι δείχνοντας εμπιστοσύνη στους συνανθρώπους μας αναβαθμίζουμε πρώτα τον εαυτό μας και μετά τους άλλους. Έτσι χτίζεται η κοινωνία που όλοι θέλουμε και ονειρευόμαστε αλλά πιστεύουμε πως χάλασε επειδή οι άλλοι είναι χάλια και δεν κάνουν το σωστό.